2030 Agenda lokalizatzen, lurraldeen eraldaketa eragile anitzeko aliantzen bidez

2030 Agenda da, oraindik ere, Nazio Batuetako herrialde kide guztiek onartutako agenda bateratzaile eta adostasunezkoa, eta 2030erako Garapen Jasangarrirako Helburuak (GJH) betetzea posible eta eskuragarria da oraindik. Hala ere, mundua bere aurrerapenean geldituta dago [1].

Azken urteotan bizi izan diren krisi anitzek eragin dute atzerakada hori, eta, horrez gain, geldialdi horretan lagundu dezaketen sakoneko beste elementu batzuk ere eragin dituzte. Alde batetik, 2030 Agenda ez da sartu erabaki politikoak hartzeko muinean. Politiketan koherentzia falta handia ikusten da, eta ez dago estrategia globalik eta lan-ikuspegi holistikorik. Gainera, 2030 Agendari buruz herritarrek duten atxikimendu eta ezjakintasun nabarmena dago. 2020ko irailean, biztanleriaren % 30ek bakarrik zekien edo entzun zuen haren berri, eta 2023an ugaritu egin dira GJHen aurkako kanpainak.

Orain arte GJHetarantz aurrera egitea oztopatu duen beste zailtasun garrantzitsu bat Agendaren izaera sistemikoan datza. Sorrerako dokumentuetan adierazten den bezala, 2030 Agendak hainbat sektoreren egiturazko eraldaketa baterako deia egiten du, eta horrek maila desberdinetan hainbat eragile inplikatzea eta koordinatzea eskatzen du, sormenez eta denboran jarraituta. Hori lortzeko, iraunkortasun-politikak eta -proiektuak antolatzeko eta bideratzeko modua berritu behar da.

Agendaren kokapena oso tresna eraginkorra da erronka horiei aurre egiteko; izan ere, emaitza nabariak eskaintzen ditu eta komunitateekin benetan ondo konektatzen da. Horren erakusgarri da joan den irailean GJHen goi-bileran Nazio Batuen idazkari nagusiak onartutako eragin handiko 12 ekimenetako bat dela onartu izana. Eskualdeek eta hiriek eginkizun nagusi bat dute GJHak bizkortzea ahalbidetuko duten aliantzak ehuntzeko; izan ere, tokian-tokian nabarmentzen dira garapen iraunkorreko politiken eraginak, bai ekintzaren aldetik, bai ekintzarik ezaren aldetik.

Horregatik, funtsezkoa da prozesu horiek sustatzea, beren ahalmen guztia lor dezaten. Eskualde eta hirietan, GJHak tokiko ikuspegitik lortzen laguntzen ari diren kasu inspiratzaileak daude, eragileen arteko benetako lankidetza lortuz, herritarren parte-hartzearekin, estrategia eta politika koherenteen bidez, eta ikuspegi eraldatzaileen bidez.

[1] Informe sobre Desarrollo Sostenible 2022 (SDSN, 2022): https://reds-sdsn.es/informe-sobre-desarrollo-sostenible-2022/