La Mujer en el Derecho Vasco

Euskal zuzenbide zibila hainbat ikuspegitatik aztertu da, baina gutxitan aztertu da sakon emakumeak bere egitura juridikoan izan duen tokia. Ikerketa berrienek, Iura Vasconiae sinposioetan bildutakoek, oso alderdi garrantzitsua nabarmendu dute: emakumea baztertuta zegoen testuinguru historikoan, emakumeen eskubideen balioespenean euskal zuzenbideak izan zuen berezitasuna. Beste ordenamendu historiko batzuekin alderatuta, euskal zuzenbideak toki nabarmena aitortu zion emakumeari, eta kasu askotan, berdintasunezkoa, batez ere familiari eta etxeko administrazioari dagokienez.

Bazenekien euskal emakumeek beste lurralde batzuetan baino eskubide aurreratuagoak izan zituztela zuzenbide pribatuko zenbait eremutan? Edo euskal etxea, ordenamenduaren erdigune gisa, dinamika bakan horien gune izan zela? Gai horiek eta beste batzuk landuko dira publiko orokorrari zuzendutako Uda Ikastaro honetan.

Euskal zuzenbideko, historiako eta genero azterlanetako aditu nabarmenek parte hartuko dute ikastaroan, eta ikuspegi ulerterraza eta aberasgarria eskainiko dute, ondare juridiko bakan hori hobeto ulertzeko. Dibulgaziora bideratutako tonu hurbilarekin, ikastaroak zorroztasun akademikoa eta gure historia juridikoaren funtsezko alderdiak berreskuratzeko eta partekatzeko interesa uztartzen ditu, askotan oharkabean pasatzen direnak.

Euskal emakumeek historian izan duten errealitatera hurbiltzeko, Mendieta Besamanosa bizkaitarrek 1476an Fernando Katolikoari egindako koadroan murgilduko dira parte-hartzaileak. Irudikatzen den ekitaldian izan ziren Bizkaiko udalerrietako hautetsien ordez, herri bakoitza ordezkatzen duten emakumeak ageri dira. Europako artearen historian emakumeak ordezkaritza politikoan ikusgarri egin diren lehen aldia da. Gainera, emakumeak zuzenbidean izan duen parte-hartze aktiboa gai izango duen bisita gidatua egingo da Gernika-Lumoko Euskal Herria Museora.

Esperientzia paregabe honetan, emakumeen eskubideen babesean eta balioespenean euskal zuzenbideak izan zuen aitzindaritzari buruz hausnartuko da. Gure iragana ezagutzeak etorkizun berdinzaleagoa eraikitzen lagun dezake, eta ikastaro honek aukera ederra eskaintzen du, Gernikako Juntetxea bezalako ingurune sinboliko batean arakatu, ikasi eta eztabaidatzeko.