Bertsolarien kantaera eta sormena

Karlos Aizpurua Etxarte (Oiartzun, 1.971). Euskal Filologia (Deustuko Unibertsitatea) eta Enpresa Ikasketak (UPV/EHU) gauzatu zituen. Mondragon Unibertsitateko Euskal Kulturgintzaren Transmisioa eta UNEDeko Idazle Eskola gradu-ondokoak egindakoa. Bertsolaritzaren hainbat esparrutan aritu da gaztetatik: bertsolari, gai-jartzaile, Hitzetik Hortzera EITBko bertso saioan erredaktore, Bertsolari Txapelketa Nagusiko antolatzaile, bertsogintzako iruzkingile hedabideetan… Dena den, bertsolaritzan irakasle bezala jardun du batez ere: lehenik Oarsoaldean (1989-1998) eta ondotik (1998-2010) Ipar Euskal Herri osoan gaindi. Hezkuntza Arautuan egin lanari esker, Iparraldean hamaika bertso eskola berri sortu ziren, halakorik inoiz izan gabeko herritan ere bai. Bertso eskoletan irakasle aritzeaz gain, aisialdiko bertsolaritza proiektuak antolatu eta gauzatu zituen: Bertso Udalekuak, "Bertsulariak ikastolarat" bertso saio zirkuitua, Bertsolari gazteen Eskolarteko Txapelketa, … 2010az geroztik, Euskal Herriko Bertsozale Elkarteko Ikerkuntza eragilea da.

Euskal Filologian lizentziatua da. Euskal Hizkuntzalaritza eta Filologia Masterra egina du. Arabako Ikastolen Elkartean aritu zen lanean Bertsolaritza eta Ahozkotasuna proiektuko arduradun gisa. Hamalau urtez Hernaniko Kronikan aritu zen kazetari bezala. Dobera Euskara Elkartea eta Aranzadi Zientzia Elkartearekin aritu zen lanean, Hernaniko hizkuntza eta natura ondarea biltzen. Burbunak eta etsayak: Hernaniko natura eta ahozko ondoreari tiraka laneko gidoigile eta Ziraba hezkuntza proiektuan koordinatzaile ere aritu zen. 2015ean Mikel Laboa Katedrako Ikerketa proiektu saria jaso zuen eta iaz, Mintzola Ahozko Lantegiak eta Mikel Laboa Katedrak deitzen duten bertsolaritza ikerketa kontratua lortu zuen, «Ahozko hizkeraren ezaugarriak bertsolarien bat-bateko jardunean» izeneko tesia gauzatzeko.

Karlos Aizpurua Etxarte (Oiartzun, 1.971). Euskal Filologia (Deustuko Unibertsitatea) eta Enpresa Ikasketak (UPV/EHU) gauzatu zituen. Mondragon Unibertsitateko Euskal Kulturgintzaren Transmisioa eta UNEDeko Idazle Eskola gradu-ondokoak egindakoa. Bertsolaritzaren hainbat esparrutan aritu da gaztetatik: bertsolari, gai-jartzaile, Hitzetik Hortzera EITBko bertso saioan erredaktore, Bertsolari Txapelketa Nagusiko antolatzaile, bertsogintzako iruzkingile hedabideetan… Dena den, bertsolaritzan irakasle bezala jardun du batez ere: lehenik Oarsoaldean (1989-1998) eta ondotik (1998-2010) Ipar Euskal Herri osoan gaindi. Hezkuntza Arautuan egin lanari esker, Iparraldean hamaika bertso eskola berri sortu ziren, halakorik inoiz izan gabeko herritan ere bai. Bertso eskoletan irakasle aritzeaz gain, aisialdiko bertsolaritza proiektuak antolatu eta gauzatu zituen: Bertso Udalekuak, "Bertsulariak ikastolarat" bertso saio zirkuitua, Bertsolari gazteen Eskolarteko Txapelketa, … 2010az geroztik, Euskal Herriko Bertsozale Elkarteko Ikerkuntza eragilea da.

Gasteizko Jesus Guridi kontserbatorioan egin zuen musikako erdi mailako gradua, zeharkako txirulako modalitatean. Euskal Ikasketetan graduatu zen EHUn. Irakasleen Prestakuntzarako masterra (EHU) burutu zuen gero, eta irakasle masterra egin bitartean aritu zen Mintzolak eta Mikel Laboa Katedrak (EHU) emandako ikerketa proiektu saria gauzatzen: bertsolaritzaren prosodian esanguratsu diren zenbait osagairi buruzko ikerketa-lan monografikoa. Euskal Hizkuntzalaritza eta Filologia masterra (EHU) bukatu zuen aurreko urtean, eta gaur egun doktoretza egiten ari da bertsolaritzaren prosodiaz.

Ikus-entzunezko Komunikazio ikasketak egin zituen Leioan eta kazetari gisa jardun zuen lanean. Gizarte Komunikazio Masterra egin zuen EHUn. Haur zela gerturatu zitzaion bertsolaritzari eta azken urteotan bertsozale ez ezik bertsolari bezala dabil askotan. Etengabe marraztu ditu ofizioaren eta afizioaren arteko loturak, eta beharbada horregatik ari da doktoretzako ikerketan. Egiten ari den doktore tesiaren baitan, bertsoaren agenda edo gaitegia zein den deskribatu nahi du, hedabideek bertsolaritzan duten eraginetik abiatuta.

Arte ederretan lizentziatua da. Gazte-gaztetik hasi zen bertsotan plazan eta geroztik ez da geratu, ez bertsotan, ezta bestelako sorkuntzetan, hitz, hots eta musikazkoetan. 2003an Gipuzkoako txapeldun izan zen; 2009an Euskal Herriko txapeldun eta 2013an txapeldunorde izan zen. Bere bertsogintza berrituz eta eraldatuz joan da. Bilakaera eta lanketa horren emaitza arrakastatsua izan da, bertsogintza orokorrari ekarpen berritzaileak txertatzeraino. Eraldaketa horretan leku nabarmena du doinua kantatzeko erak, urteetan zehar eraldatzen joan dena, hain segur, egindako gogoeta, bidea eta lana lagun.

Jon Martin Etxebeste es un bertsolari que imparte clases en la Facultad de Educación de Leioa. Licenciado en Publicidad y Relaciones Públicas y graduado en Educación Infantil, ha trabajado en diversos medios de comunicación y ha sido profesor en varias escuelas. Tiene dos libros y tres discos publicados.

Doctora en musicología (Universitat Autònoma de Barcelona, 2024). Completó estudios superiores de guitarra en Musikene y un máster en Musicología Cultural en Göttingen. Se ha formado como músico e investigadora en Grecia (2016) y en Cerdeña (2023). Ha impartido clases en diversas escuelas municipales de música de Gipuzkoa. Desde 2017 trabaja en Soinuenea, centro de documentación de la música tradicional dirigido por Juan Mari Beltran. Continúa formándose en la interpretación de la alboka y la txalaparta en la escuela de música de Oiartzun. Forma parte de Eia Trio, así como del quinteto Emari, donde repropone músicas de tradición oral. Recientemente, también actúa como txalapartari y miembro de Oreka TX. Colabora con Bertsozale Elkartea en el grupo de trabajo Doinutegi. Ha realizado cursos de canto popular en el extranjero, así como en Euskal Herria con Thierry Biscary. En el curso académico 2025/26 dirige un laboratorio semanal de canto popular en la casa de cultura Lugaritz de Donostia.