Gazteak eta eleaniztasuna

Ikertzailea, CNRS-IKER UMR5478.

Gizarte Antropologian graduatua UPV/EHUn eta “Ikasketa Feministak eta generokoak” masterra burutua. Ibilbide profesional luzea (1994. urtetik aurrera) garatu du haur eta gazteen heziketarako programetan, mota ezberdinetako lanak burutuz: kale antzerkia haurrentzat, telebistako haur saioen produkzio lana, ipuin kontalaritza, irakurketa sustatzeko programak, udalekuak, aisialdi zerbitzuen antolaketa eta kudeaketa, aisialdiko begiraleen formazioan... Ibilbide horretan heziketa, jolasa eta hizkuntza uztartzen zituzten egitasmoetan aritu zen eskuhartze programa, argitalpen, hitzaldi, formazio eta ikerketa eginez. 2017tik UPV/EHU-n lanean ari da. Une honetan Soziologia eta Gizarte Langintza Saileko irakasle da eta, ikerketari dagokionez, AFITeko (Antropologia Feminista Ikerketa Taldea) kide da. Bere ikerketa-ildoak, batez ere, hizkuntza- antropologia, haurtzaro eta nerabezaroaren antropologia eta antropologia feministarekin lotuta daude.

Estibaliz Amorrortu Euskal Filologian lizentziatua (Deustuko Unibertsitatea) eta Hizkuntzalaritzan doktorea (University of Southern California) da. Euskara Batuarekiko jarreren inguruko Doktorego tesia egin zuen (2000). Gaur Deustuko Unibertsitateko Euskal Hizkuntza eta Kulturako graduan Soziolinguistikaren inguruko gaiak irakasten ditu. Bere argitalpenetan gai hauek landu ditu: hizkuntza aniztasuna, diskurtsoaren azterketa, hizkuntza-praktikak eta ideologiak, besteak beste. Azken urteotan erdaldunen eta euskal hiztun berrien euskararekiko jarrerak, euskal hiztun berrien esperientziak, jarrerak eta identitateak eta, azkenaldian, gazteek euskararen aldeko mudantza-prozesuak burutu ditzaten baldintzak sortzeko ekintza-ikerketa partehartzaile baten dihardu, “Kontzientzia linguistiko kritikoa eta hiztunen agentzia: berdintasun soziolinguistikorako ekintza-ikerketa (EquiLing-Basq)” (PID2019-105676RB-C42 / AEI / 10.13039/501100011033) izeneko proiektuko IN delarik.

Garbiñe Bereziartua Etxeberria (Azpeitia, 1977). Pedagogian lizentziatua (UPV/EHU), Psikodidaktika Masterra (UPV/EHU) eta Pedagogian Nazioarteko Doktorea (UPV/EHU-2014). DREAM ikerketa-taldeko kide izanik, hizkuntzaren erabilera eta ikaskuntzaren inguruko lanak aurkeztu ditu aldizkari eta nazioarteko kongresuetan. Azken urteetan hizkuntza teknikari moduan eta unibertsitateko irakasle lanetan aritu da (Azpeitiko Euskara Patronatua, Mondragon Unibertsitatea, UPV/EHU). Gaur egun Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea da, Donostiako Irakasle Eskolako Hizkuntza eta Literaturaren Didaktika sailean, eta hizkuntzaren erabileraren inguruko ikerketak egiten dihardu.

Gizarte eta Komunikazio Zientzietan trebatua (UPV/EHU), 1990eko hamarkadaren hasieran, nire euskalduntze-prozesua abiatzearekin batera, hizkuntzarekin lotutako hainbat fenomeno ikertzen hasi nintzen. Hiru hamarkadako ibilbide honetako mugarri bat Teresa Del Valleren zuzendaritzapean egindako doktorego-tesia izan da. Mentoretza horrek hizkuntzaren antropologia eta etnografiara bideratu zituen nire interesak, eta teoria eta metodologia feministarekiko interesa sendotu zuen. Hizkuntza(k) eta femismoa(k) dira nire ikerketa- eta irakaskuntza-praktikaren bi ardatzak, hainbat ikasketa-eremutan aplikatuta. Berrienen artean bertsolaritzaren azterketa edo euskarazko gazte hiztunekin egindako lana leudeke, azken hau Jaime Altuna Ramirezekin elkarlanean. Gainera, 2020az geroztik, soziolinguistika kritikoaren garapenean inplikatutako EQUILING proiektuan parte hartzen dut. Gaztelaniaz eta ingelesez argitaratu dudan arren, euskaraz ezagutza sortzen duen komunitate zientifiko "kokatu" baten parte sentitzen naiz.

Alexander Iribar Ibabe Deutuko Unibertsitateko Fonetika Laborategiko ikertzailea da. Euskara eta Euskal Herriko gaztelaniari buruzko zenbait lan argitaratu du, beti fonetika mailako fenomenoak aztertzen (bokalismoa, txistukariak, leherkariak, belareak, prosodia, etab.). Azken urteotan artikulazio deskribapenaren inguruan lan egin du, batez ere 2D eta 3Dko MRI irudien bidez, disziplinarteko ikerketa talde batean. Aipatzekoa da fonetikari buruzko webguneen sortze-lana ere, FonAtari (fonatari.eus) eta Euskal Hotsak Ahoskatzen (euskalhotsakahoskatzen.deusto.eus), adibidez.

Oroitz Jauregi Nazabal (Legorreta, 1974). Euskal Filologian eta Aleman Filologian lizentziatua (Euskal Herriko Unibertsitatetik) eta Euskal Filologian doktorea da (Euskal Herriko Unibertsitatetik). 2004tik irakaslea da Euskal Herriko Unibertsitatean, egun Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Sailean. 2007an euskararen silabaren inguruko tesia egin zuen M.L. Oñederra irakaslearekin. Euskararen fonologia izan da, oro har, bere azter eremu nagusia.

Helen Kelly-Holmes is Professor of Applied Languages in the School of Modern Languages and Applied Linguistics, Ollscoil Luimnigh/University of Limerick. Her research focuses on the interrelationship between media, markets, and languages and on the economic aspects of multilingualism with a particular interest in minority languages. Recent books include: Sociolinguistics from the Periphery: Small Languages in New Circumstances (with Sari Pietikäinen, Alexandra Jaffe and NIkolas Coupland, Cambridge University Press, 2016); Language and the Media (Routledge Critical Concepts in Linguistics 2015); and Multilingualism and the Periphery (with Sari Pietikäinen, Oxford University Press, 2013). Helen is Co-Editor-in-Chief (with Ofelia Garcia) of Language Policy, and of Palgrave's long-running Language and Globalization book series (with Sue Wright). She holds an Adjunct Professorship in Discourse Studies at the University of Jyväskylä, Finland.

Irati Lizeaga Elizalde (Pasaia, 1994). Euskal Filologian graduatua. Euskal Herriko Unibertsitateko espezialista titulua eskuratu zuen Lurraldea eta Hizkuntza: Eragin Linguistikoaren Ebaluazioa (ELE) deituriko graduondokoarekin. HIZNET Hizkuntza Plangintza Graduondokoa ere egin zuen 2018an. Bi ikerketa ditu argitaratuta, bata, euskararen, galizieraren eta irlanderaren hiztun berrien hizkuntza identitatearen ingurukoa. Bestea, Lintziringo merkataritza guneak Oiartzunen duen eragin linguistikoa jasotzen duena. Azken urteotan Badihardugu Euskara Elkarteko teknikari lanetan aritu da, baita euskara irakasle lanetan ere.

Ingeles Filologian lizentziatu zen EHUn. Azken urtea Fort Lewis College-n egin ondoren (Colorado, AEB), EHUn Language Acquisition in Multilingual Settings (LAMS) masterra egin zuen. Doktorego-tesian ingelesaren presentzia aztertu zuen EHUn, Jasone Cenoz eta Durk Gorterren zuzendaritzapean. Tartean, hiru hilabeteko egonaldia egin zuen Sabhal Mòr Ostaig gaeliko bidezko unibertsitatean (Eskozia). Mondragon Unibertsitatean urtebetez lan egin eta gero, Bortzirietako Euskara Mankomunitatean aritu zen euskara teknikari. 2016an Parisko Sorbona Unibertsitatean jadun zuen euskara irakurle, Etxepare Institutuaren eskutik. Orain EHUn dabil irakasle eta ikertzaile, Euskal Hizkuntza eta Komunikazioa Sailean.

Miren Lourdes Oñederra Olaizola (Donostia, 1958). Filologia Hispanikoan lizentziatua (Deustuko Unibertsitatetik) eta Euskal Filologian doktorea da (Eukal Herriko Unibertsitatetik). Irakasle katedraduna izan da EHUn 2019ko ekaina arte. Euskal Fonetika-Fonologia, eta Euskal Morfologia-Fonologia irakaslea izan da bertan. Bere euskal palatalizazioari buruzko tesia Koldo Mitxelenak zuzendutako azkena izan zen (1987). Euskal fonologiaren inguruko lanak egin ditu nagusiki (euskararen ahoskera eta fonologiaren alderdi teorikoak uztartu nahian beti). Euskaltzain Urgazle eta -2007az geroztik- Oso izateak hizkuntzaren alderdi preskriptiboetara ere eraman du ezinbestean. Euskaltzaindiko Ahoskera batzordeko burua da 2010az geroztik.

Filologia Hispanikoan lizenziatua (Deustuko Unibertsitatea), Itzulpengintzan Masterra (Warwick) eta Soziolinguistikan Doktorea (Londres). Begoñako Andra Mari Irakasleen Unibertsitatate Eskolan (BAM) irakaslea da, Hizkuntza eta Literaturaren Didaktika Sailean. BAMen hasi aurretik, Inglaterrako Open University-ko Hizkuntza Modernoak Sailean eta Mondragon Unibertsitateko HUHEZIn irakasle izan zen. EHUko HIJE (Hizkuntzaren Irakaskuntza, Jabekuntza, eta Erabilerak) eta ELEBILAB (Hizkuntzaren Irakaskuntza, Jabekuntza, eta Erabilerak) ikertaldekidea da. COST IS1306 “New Speakers in a Multilingual Europe” Europako sareko Steering Committee-ko partaidea da, bai eta EHUko Munduko Hizkuntzen Ondarearen UNESCO Katedrakidea. Magisteritza Eskolan Hizkuntzaren Didaktikan lan egiten du. Arlo honetan aholkularitza esperientzia handia du jarduneko irakasleekin, HABEn, eta Colombiako nasa herriarekin lan egin du hizkuntza-kooperazioan. Azken urteotan euskararen inguruko jarrerak ikertu ditu.

Elixabete Perez Gaztelu (Errenteria, 1961). Euskal Filologian lizentziatua eta doktorea da (Deustuko Unibertsitatea). Irakasle titularra da bertan. Komunikazio idatziaren eta Ahozko komunikazioaren irakaslea da Deustuko Unibertsitateko Komunikazioko graduan. Tesia Koldo Mitxelenaren euskara noranahiko bihurtzeko egitasmoaz eta egitateaz egin zuen (1994). Koldo Mitxelenaren lanen eta Lexikologia gaien gaineko ikerketak argitaratu ditu batik bat (lexikoaren eta sintaxiaren arteko mugaz eta hitz elkarketaz bereziki). Azken urteotan gazteen komunikazioaren, sare sozialetako hizkuntza erabileraren ikerketan dihardu. Euskaltzaindiko LEF batzordeko kidea izan zen iraun zuen artean eta euskaltzain urgazlea da (2006).