Emakumea Euskal Zuzenbidean

Euskal zuzenbide zibil historikoa hainbat ikuspegitatik aztertu da, baina gutxitan aztertu da sakon emakumeak bere egitura juridikoan duen zeregina. Ikerketa berrienek, Iura Vasconiae aldizkariaren azken bi zenbakietan bildutakoek, errealitate horretara hurbiltzeko aukera ematen dute ekarpen berriekin eta begirada anitzarekin.

Udako Ikastaro honen helburua ikerketa horien emaitzak publiko orokorrari zabaltzea da, zorroztasun akademikoa tonu irisgarri eta dibulgatzailearekin konbinatuz. Ba al zenekien euskal etxea, ordenamendu juridiko pribatuaren erdigune gisa, berdintasunez transmititzen zela eta hari buruzko edozein erabakik jabearen baimena behar zuela? Hori da euskal zuzenbideak emakumeari kokapen nabarmena aitortu ziola erakusten duten adibide ugarietako bat, batez ere beste ordenamendu historiko batzuekin alderatuta.

Parte hartu duten ikertzaileek hainbat ikuspegitatik aztertu dute emakumearen posizio juridikoa, eta horrek ikuspegi anitza eta aberasgarria ematen dio ikastaroari, euskal zuzenbidearen alderdi berezi hori hobeto ulertzeko.

Errealitate hori ikusteko, Alberto Santanak Mendieta margolana aurkeztuko du: 1476an, bizkaitarren aurrean Fernando Katolikoaren zina. Bertan, Bizkaiko udalerrietako hautetsien ordezkariak emakume legez itxuratuak izan ziren, eta herri bakoitza bere nortasun-ikutuen bidez sinbolizatzen zuten. Europako artearen historian emakumeak ordezkaritza politiko batean ikusgarri egiten diren lehen aldia da. Gainera, emakumeen parte-hartzea eskubidearen subjektu aktibo gisa aztertuko da Gernika-Lumoko Euskal Herria Museora egingo den bisita tematiko gidatu batean.

Gure iragana ezagutzeak berdintasunezko etorkizuna eraikitzen lagun dezake. Ikastaro honek, beraz, aukera paregabea eskaintzen du emakumeek euskal historia juridikoan duten papera aztertzeko, ikasteko eta eztabaidatzeko, Gernikako Juntetxea bezalako ingurune sinboliko batean.